DONUK OMUZDA MANUEL (ELLE ) TEDAVİ
Halk arasında ‘’Donuk Omuz’’olarak bilinen (Adeziv Kapsülit) rahatsızlığı, omuz eklemini çevreleyen yumuşak dokuların, özellikle de eklem kapsülünün kalınlaşıp sertleşmesi sonrası ortaya çıkar. Kalın ve kısalmış olan bu dokular omuz hareketlerini engeller. Donuk omuz, yaşam konforunu ciddi şekilde bozan, ağrı ve ilerleyici hareket kısıtlılığı ile karakterize bir hastalıktır. Omuzda ağrı, şişlik, tutukluk şikayetleriyle ortaya çıkar. Daha çok 40-50 yaşlarında özellikle kadınlarda biraz daha sık oluşur. Toplumda %2-5 oranında görülmektedir. Nedeni tam olarak bilinemese de çalışmalar; şeker hastalığı, tiroid bezi hastalıkları, felç(inme) geçirilmiş olması, meme veya kalp cerrahisi sonrası, Parkinson hastalığı ve uzun süre omuzu hareketsiz kalan kişilerde donuk omuz gelişme riskinin yüksek olduğunu göstermektedir.Omuz ağrılarının çok büyük bölümünün yumuşak doku kaynaklı olduğundan omuzu değerlendirmek için manyetik rezonans (MR) ve ultrasondan yararlanılabilir. Sinir zedelenmesi düşünülen hastalarda ilave olarak EMG tetkiki de gerekebilir. Donuk omuz rahatsızlığında hem pasif hem de aktif hareket kısıtlılığı söz konusu olup durup dururken kendiliğinden ortaya çıkabileceği gibi, herhangi bir omuz yaralanmasına bağlı olarak da gelişebilmektedir.Tedaviye geçmeden önce, hastanın semptomlarının, tıbbi geçmişinin ve omuz eklem hareketlerinin değerlendirileceği detaylı bir muayene gerekir.Donuk omuz tedavisi ihmale gelmez, altında yatan bir başka tetikleyici hastalık da var mı ?mutlaka incelenmesi ve tedavisinin sürece eklenmesi gerekir.
Donuk omuz tedavisinin amacı, hastaların en önemli şikayetlerinden biri olan ağrının kontrolü ve eklem hareket ve gücünün yeniden kazanılmasıdır. Hastalığın hangi evrede olduğunun belirlenmesinin uygulanan tedavinin başarısı yönünden oldukça önemlidir. Hastalığın erken evresinde ağrı kesici ve ödem azaltıcı ilaçlar ,eklem içi enjeksiyonlar kullanılırken egzersiz ağırlıklı aletli fizik tedavi de oldukça başarılıdır.Özellikle manuel tedavide uyguladığımız maniplasyon uygulamaları ile tam kas gevşemesi sağlandıktan sonra çeşitli manevralar ile kapsülü gevşetir ve omuz hareketlerini açarız.Bu manevralar, nöromuskuler sisteme etki ederek ağrıyı azaltır, eklem hareketini ve yaşam kalitesini artırır.Ancak manipülasyon uygulamalarından sonra elde edilen açıklığının korunması ve kasların kuvvetlendirilmesi için düzenli egzersiz uygulanması gerekir.Eklemi hareketsiz bırakmamak esastır.Erken dönemde tedavi olmayan ve ileri derecede omuz hareket kısıtlılığı gelişen kişilerde ilaçlar ,eklem içi injeksiyonlar,fizik tedavi ve maniplasyonlara rağmen şikayetleri azalmayan özellikle 3. Evre donuk omuzlarda cerrahi tedavi seçeneği düşünülmelidir.Ameliyat sonrasıda fizik tedavi programı gerekecektir. Bazen olayın psikolojik yönüde olabileceği gözardı edilmemelidir. Kendisini sıkan, sıkıntılarını içine atan, nefesini tutan kişilerde daha fazla görülen bu rahatsızlıkta omuz aşırı ağrı nedeniyle kendisini korumaya almakta ve hareketlerini kısıtlamaktadır.Bu tür hastalarda stres yönetimi iyi yapılmalıdır. Donuk omuzlu hastalarda uygulanacak egzersizler için fizyoterapist ve tedavi sonrasında da bir medikal egzersiz uzmanından destek almaktan kaçınmamak gerekir.